Witaj w kolejnym poradniku na łamach naszego serwisu. Dzisiaj wybieramy się w podróż na średniowieczne sioło, które przekształcimy w świetnie prosperujące miasto. Przed tobą praktyczny poradnik do gry Manor Lords. Znajdziesz tu wskazówki dotyczące odpowiedniego zagospodarowania siły roboczej, kierunku rozwoju osady w zależności od okoliczności, a także budowania zamożności miasta i jego dziedzica. Omówiliśmy tu też takie zagadnienia jak handel, rolnictwo, przemysł, podatki i przejmowanie regionów. Manor Lords poza budową miast oferuje także system walki, któremu poświęciliśmy specjalne rozdziały poradnika.
Średniowieczna strategia Manor Lords na razie dostępna jest wyłącznie w usłudze wczesnego dostępu. Oznacza to, że nie wszystkie z zaplanowanych mechanik są do twojej dyspozycji. Niniejsza publikacja omówi wszystkie oddane do użytku systemy, a wraz z rozwojem gry zaktualizujemy i doprecyzujemy wskazówki, by odzwierciedlały rozgrywkę. Tak jak w poprzednich naszych poradnikach, zawarte tu wskazówki i porady mogą być przydatne na każdym etapie zabawy. Całość koncentruje się na kierunku rozgrywki, a nie podstawowej obsłudze gry. Przejdźmy do konkretów.
Poradnik Manor Lords – spis treści
- Podstawy
- Jak zacząć zabawę w Manor Lords?
- Pierwsze decyzje – jak ustalić kierunek rozowju?
- Zasoby strategiczne
- Żyzność gleby
- Długofalowy rozwój – które perki wybierać?
- Karczma – jak ją zaopatrywać?
- Żywność – jak ją odpowiednio zróżnicować?
- Ubrania – jak zapewnić różnorodność?
- Opał – dlaczego jest ważny i jak go zapewniać?
- Jak zmienić nazwę osady?
- Miasto (w budowie)
- Jak rozwijać początkową wioskę?
- Podstawowy budulec
- Magazynowanie towarów
- Podstawowa żywność
- Położenie rynku
- Rozmiary i umiejscowienie Parceli
- Dostawy Opału
- Pierwszy handel
- Zwiększenie populacji
- Kościół
- Rozwój i dobudówki
- Parcele mieszkalne
- Rodzaje parceli
- Rozmiar dobudówki a zastosowanie
- Jak rozwijać początkową wioskę?
- Armia (w budowie)
Podstawy – poradnik Manor Lords
W tym rozdziale poradnika znajdziesz informacje, które pozwolą ci dobrze wejść do zabawy z polską strategią. Dowiesz się tu m.in. od którego scenariusza rozpocząć rozgrywkę, na co zwrócić uwagę po wygenerowaniu mapy i jakie pierwsze decyzje należy podjąć, by ruszyć z rozwojem.
Jak zacząć zabawę w Manor Lords?
Niezależnie od tego, jak często wcześniej sięgałeś po strategie typu city builder, najlepszym punktem zaczepienia będzie scenariusz Droga do sukcesu. Ogranicza się on do założenia i rozwoju osady, tak by osiągnąć aktualnie najwyższy możliwy status – Okazałe miasto. Ten zbór reguł zakłada, że ani w początkowym, ani żadnym innym regionie nie będzie osad bandytów. Dodatkowo na mapie wszystkich regionów nie uświadczysz żadnych konkurentów, co oznacza, że ostatecznie możesz przejąć wszystkie regiony dla siebie.
Manor Lords zaczerpnęło rozwiązania z takich gier jak Zeus: Pan Olimpu czy Faraon, co ma szczególne znaczenie w kontekście armii. Zarówno w wymienionych grach, jak i tej od Slavic Magic, sukces w rozwoju osady otwiera potencjał na działania zbrojne o większej skali.
Dlatego nawet jeśli interesuje cię przede wszystkim wojaczka, to powinieneś najpierw spędzić trochę czasu na zaznajamianiu się z podstawami rozgrywki. Głownie dlatego, że z wyłączeniem najemników, armie tworzą sami osadnicy, którzy mogą zginąć podczas batalii. To spore utrudnienie dla funkcjonowania miasta, także od strony ekonomicznej, więc zanim ruszysz na wojny, dobrze, żebyś chociaż wiedział, jak zaopatrzyć wojska i uzupełnić straty w ludziach.
Nieco wcześniej wspomniałem nie tyle o scenariuszu, ile zestawie reguł. To dlatego, że nawet dla podkreślonej przeze mnie „Drogi do sukcesu” możesz zmienić od razu zasady, by nieco utrudnić lub ułatwić sobie zabawę. Osobiście polecam zrównoważony poziom trudności dla pierwszego podejścia bez większych zmian. Co równie ważne, nie musisz dla żadnego z zaproponowanych scenariuszy włączać ręcznie trybu swobodnej rozgrywki – ten aktywuje się, gdy tylko spełnisz założony w nim główny cel.
Pierwsze decyzje – jak ustalić kierunek rozwoju?
Niezależnie od tego, na który scenariusz się zdecydowałeś, gra wygeneruje dla ciebie nową mapę, umieszczając cię w jednym z regionów. Zanim jakkolwiek zagonisz chłopów do roboty, powinieneś zwrócić uwagę na dwie niezwykle istotne kwestie.
W zależności od tego, jakie wnioski wyciągniesz z obserwacji, powinieneś odpowiednio zaplanować długofalowy rozwój osady. Zawsze możesz też wrócić do głównego menu i odpalać scenariusz kilka razy, by otrzymać pożądany przez siebie układ wymienionych poniżej czynników. Ostatecznie w każdym przypadku cel jest osiągalny, tylko na inne sposoby.
Zasoby strategiczne
Rozgrywka w Manor Lords podporządkowana jest dostępowi do pięciu zasobów strategicznych. Są to Kamień, Glina, Żelazo, Dzika zwierzyna i Krzewy jagodowe. Każdy z nich może występować w dwóch konfiguracjach – standardowej lub jako bogate złoże. Długofalowy kierunek rozwoju określisz na podstawie tego, które z zasobów gra dostarczyła ci jako te z Bogatym złożem. Jak rzutują na rozgrywkę?
Kamień
Zasób, który w bardzo ograniczonym stopniu wykorzystasz na tym etapie rozwoju gry Manor Lord. Niezbędny jest do wzniesienia lub ulepszania budynków użyteczności publicznej jak Kościół i Posiadłość z jej poszczególnymi komponentami. Bogatego złoża nie wykorzystasz w pełni, więc nadwyżkę możesz przekazać do Faktorii handlowej.
Glina
Zasób strategiczny, który nabiera na znaczeniu w późniejszych etapach rozwoju miasta. Początkowo przyda się wyłącznie do ulepszenia Kościoła do drugiego i maksymalnego poziomu. Później jest niezbędnym komponentem ulepszenia Parceli mieszkalnych do trzeciego, maksymalnego poziomu. W bardzo krótkim łańcuchu produkcyjnym pozwala otrzymywać Dachówki. To właśnie one posłużą do maksymalizacji potencjału Parceli mieszkalnych. Bogate złoże Gliny to niemal gwarancja dobrobytu, bowiem nadwyżkę Dachówek możesz eksportować z dużym zyskiem.
Żelazo
Jak się pewnie domyślasz, zasób jest szczególnie przydatny w kontekście wszelkich działań zbrojnych. Bogate złoże żelaza pozwoli zaopatrzyć wyjątkowo liczne armie, a nadwyżka surowca i stworzonego z niego uzbrojenia może posłużyć do handlu.
Dzika zwierzyna
Odnawialny zasób strategiczny, który w początkowych etapach gry posłuży za główne źródło żywności osady. Niezależnie od tego, czy trafisz na Bogate, czy standardowe złoże, wystarczy pojedyncza Chatka myśliwych, by zaopatrzyć miasto w mięso. Bogate złoże przyda się szczególnie wtedy, gdy gra wrzuci cię do regionu, który nieszczególnie nadaje się do uprawy roli.
Krzewy jagodowe
Ostatni z zasobów strategicznych, dodatkowo sezonowy. Dostępny do zbioru jedynie od początku wiosny do końca jesieni, a kluczowy z dwóch przyczyn. Jagody pozwolą wystarczająco zróżnicować dietę mieszkańców, by umożliwić ulepszanie Parceli mieszkalnych do drugiego poziomu. Dodatkowo w późniejszym etapie gry pozyskiwany z Jagód Barwnik to przepustka do produkowania Płaszczy, które mogą okazać się kluczowe dla ulepszania Parceli do trzeciego poziomu.
Żyzność gleby
Drugim niezwykle istotnym czynnikiem warunkującym rozgrywkę jest żyzność gleby w regionie. Już po rozpoczęciu scenariusza otwórz menu budowy, które wyświetli po prawej stronie ekranu filtry żyzności dla poszczególnych upraw. Wysoka żyzność dla wielu typów upraw to przepustka dla opierania rozwoju o rolnictwo.
Jednak już teraz zaznaczę, że jedynym absolutnie niezbędnym zasobem rolniczym dla rozwoju osady jest Jęczmień. Pozwoli on na produkcję Słodu, a z niego Piwa, które jest niezbędne do ulepszania Parceli do trzeciego poziomu. Jest to o tyle istotne, że nawet jeśli twoje ziemie nie nadają się do uprawy, to Jęczmień możesz kupować w Faktorii za pieniądze zarobione na eksporcie innych produktów z bogatych złóż.
Długofalowy rozwój – które perki wybierać?
Do osiągnięcia maksymalnego stopnia rozwoju w Manor Lords – Okazałe miasto – potrzebujesz:
- Dostępu do Wody;
- Kościoła na drugim, maksymalnym poziomie;
- Karczmy ze stałym dostępem do Piwa;
- Żywności w co najmniej czterech różnych wariantach;
- Ubrań w co najmniej dwóch różnych wariantach;
- Dostępu do Opału.
Zagwarantowanie mieszkańcom Wody jest banalnie proste i nie będziesz miał z tym problemu niezależnie od poziomu trudności czy zestawu zasobów. Kościół i Karczma nie sprawią też problemów w budowie. Sprawy stają się nieco bardziej skomplikowane, gdy dochodzi do zaopatrzenia Karczmy i spełnienia pozostałych wymagań mieszkańców.
Jak zaopatrywać karczmę?
Jak wcześniej wspomniałem, do najwyższego poziomu rozwoju osady niezbędna jest działająca Karczma. Jeśli otaczają cię żyzne pola, to z uprawą Jęczmienia nie powinieneś mieć żadnego problemu. Potem wystarczy postawić Słodownię i przekształcić Parcelę mieszkalną drugiego poziomu w Browar.
Jeśli warunki mapy zmuszają cię do kupowania Jęczmienia, to postaraj się, by był to ostatni z niezbędnych warunków do rozwoju. Zagwarantuj najpierw odpowiednie zaopatrzenie dla wszystkich pozostałych wymagań, ustal szlaki handlowe dla każdego z dóbr, które możesz skutecznie eksportować, zróżnicuj dietę i wtedy zacznij skupować Jęczmień i produkować z niego Piwo.
Jak zróżnicować żywność?
Jeśli region nie oferuje żyznych ziem, to powinieneś skupić się na perkach, które pozwolą zróżnicować żywność bez udziału chleba. Początkowo Mięso wspomożesz sezonowymi Jagodami. Nieco później możesz postawić na Dobudówki do Parceli mieszkalnych, które zaoferują Warzywa i Jajka. Jednak tych ostatnich może nie zawsze być wystarczająco wiele, by utrzymać zróżnicowanie na wymaganym poziomie. Dlatego w kolejnych etapach postaw na Pasieki i Sadownictwo.
Przyda się też perk poprawiający zasób strategiczny Dzikiej Zwierzyny, jeśli nie wylosowałeś Bogatego złoża. Głównie jako gwarancja, że żywności nie zabraknie niezależnie od poziomu rozwoju i liczebności osady. To powinno zapobiec opuszczaniu cię przez osadników.
Jak zróżnicować dostęp do ubrań?
Mając dostęp do jakiegokolwiek źródła Dzikiej zwierzyny, przy okazji polowań będziesz pozyskiwał Skóry zwierzęce. Te drugie powinieneś wykorzystać w Garbarni, by zagwarantować mieszkańcom podstawowy dostęp do Ubrań. To pozwoli ulepszyć Parcele mieszkalne do drugiego poziomu.
Następnie w zależności od warunków początkowych – jeśli masz żyzną glebę, to zacznij uprawiać Len, jeśli otaczają cię nieużytki, to postaw na Hodowlę owiec. Owce gwarantują Wełnę, którą potem możesz przekształcić we Włóczkę. Potem dzięki Farbiarzom i Barwnikowi z Jagód w Warsztacie krawieckim zamienisz zasoby w Płaszcze.
Oczywiście jedno nie wyklucza drugiego i nawet przy żyznych polach możesz rozpocząć Hodowlę owiec. Wtedy przydaje się perk, który umożliwia wypasanie Owiec na ugorowanej ziemi, podnoszący żyzność pola.
W każdym z wymienionych przypadków, jeśli nie spieszy ci się do wydawania majątku na Owce, możesz sięgnąć po perk, dzięki któremu będą się powoli rozmnażać. Wtedy wystarczy kupić na początek od czterech do ośmiu owiec, a stado zrobi resztę roboty.
Jak utrzymać stały dostęp do Opału?
Pozornie prosty do spełnienia warunek, ale też potrzebuje nieco uwagi. Głownie dlatego, iż Opał potrzebny jest nie tylko Parcelom mieszkalnym, ale też niektórym warsztatom rzemieślniczym. W miarę rozwoju osady przypisuj do Chaty drwali coraz więcej rodzin, a w razie konieczności zbuduj drugą Chatę drwali. Pilnuj też stałych dostaw Kłód z Obozów drwali.
Opał jest szczególnie istotny w kontekście utrzymania mieszkańców w osadzie. Obok dostępu do jakiejkolwiek żywności jest zasób absolutnie konieczny do funkcjonowania wioski czy osady.
Jak zmienić nazwę osady?
Dosyć trywialna kwestia, której być może zechcesz przyjrzeć się już na początku rozgrywki. Jeśli chcesz zmienić nazwę osady i zarazem całego regionu, to wystarczy, że klikniesz widoczną w centralnym punkcie nazwę miejscowości. Zamiast skupiać się na zakładkach dotyczących rozwoju lub zarządzeń kliknij widoczną przy nazwie ikonę edycji. Wpisz pożądaną przez siebie nazwę, potwierdź i gotowe.
Miasto – poradnik Manor Lords
W tym rozdziale poradnika znajdziesz praktyczne porady, wskazówki i sugestie dotyczące rozwoju osady, poszczególnych etapów rozbudowy, dostępnych budowli i ich zastosowania.
Jak rozwijać początkową wioskę?
Niezależnie od tego, jakie warunki przygotowało ci Manor Lords konieczne będzie wykonanie kilku podstawowych czynności. Pamiętaj, żeby przy każdej z nich pozostawiać co najmniej jedną rodzinę bez przydziału, by mogła realizować prace budowlane.
I. Podstawowy budulec
Najpierw wybuduj Obóz drwali i przydziel do niego co najmniej jedną rodzinę. To zagwarantuje stały dostęp do Kłód, które posłużą do budowy podstawowej infrastruktury. Postaw też Studnię i przyłącz ją do drogi.
II. Magazynowanie towarów
Wytycz pierwszą drogę do głównego szlaku, a następnie zleć budowę Spichlerza i Składu. Przydziel do nich po jednej rodzinie, by te jak najszybciej przeniosły do budynków początkowe zapasy wystawione na działanie warunków atmosferycznych.
Co ważne, gdy zapasy są już zabezpieczone w dedykowanych budynkach, to na razie możesz zwolnić rodziny z pracy w Spichlerzu i Składzie. Pracownicy muszą powrócić do budynków dopiero wtedy, gdy zaczniesz wydobywać surowce, produkować towary lub pozyskasz pierwsze skóry i jedzenie z myślistwa.
III. Podstawowa żywność
Zbuduj Chatkę zbieraczy i obóz Myśliwych. Przyłącz je do sieci dróg i przypisz do nich po jednej rodzinie.
IV. Położenie rynku
Zanim rozpoczniesz budowę jakichkolwiek Parceli mieszkalnych, to w pierwszej kolejności zaplanuj położenie rynku. Ten powinien znajdować się możliwie blisko Spichlerza i Składu, ale nie w bezpośrednim sąsiedztwie. Kolejność jest szczególnie istotna w perspektywie całego scenariusza. Ustal położenie rynku i przygotuj miejsce na co najmniej 30 do 40 straganów. Większości miejsca nie użyjesz od razu, ale sukcesywnie straganów będzie przybywać. Otocz rynek siecią dróg z każdej strony.
V. Rozmiary i umiejscowienie pierwszych Parceli mieszkalnych
Do drogi okalającej rynek przyłączaj Parcele mieszkalne. Ostatecznie ma ich być tak wiele, jak tylko się da, pozostawiając przestrzeń na poprowadzenie niezbędnych ścieżek. Nie buduj ich jednak jednocześnie, a góra dwie równocześnie, by nie blokować kolejnych koniecznych inwestycji.
Pamiętaj, by stawiać odpowiednio długie Parcele, by później móc wyposażyć je w Dobudówki. Umieszczenie Parceli obok Rynku, który dodatkowo jest blisko Spichlerza i Spiżarni, znacznie przyspieszy transport towarów i usprawni produkcję dóbr, gdy zmienisz później poszczególne Parcele Mieszkalne w warsztaty dla różnego rzemiosła.
VI. Dostawy Opału
Postaw Chatkę drwala w okolicy Obozu drwali i przypisz do niej 1-2 rodziny. To powinno zagwarantować stały dostęp do Opału.
VII. Pierwszy handel
Gdy Żywność i Opał są zabezpieczone, a Parcele powstają, to dobry moment, żeby rozpocząć gromadzenie Zamożności. Wybuduj Tartak, przydziel do niego rodzinę i rozpocznij produkcję Desek. Mając nadmiar rodzin, zleć budowę Faktorii Handlowej i otwórz szlak handlowy dla Desek (nie musisz wykupywać szlaku handlowego dla tego typu zasobu). Eksportuj je poza region, okazjonalnie wstrzymując handel, gdy będziesz potrzebował Desek dla ulepszeń budynków.
VIII. Zwiększanie populacji
Wymagania poziomu i liczby Parceli mieszkalnych dla kolejnego etapu rozwoju sprawdzisz, umieszczając kursor na nazwie Osady. Ważne jest, byś nie ulepszał zbyt szybko budynków mieszkalnych do drugiego i trzeciego poziomu. Wyższy poziom to większe wymagania, których niespełnianie będzie obniżać zadowolenie i za tym atrakcyjność osady. Zamiast tego postaraj się zgromadzić mieszkańców w 10-20 Parcelach mieszkalnych pierwszego poziomu.
IX. Kościół
Zbuduj Kościół i przyłącz go do drogi. Jego położenie w kontekście reszty budynków nie ma kluczowego znaczenia, istotne jest, aby był w regionie.
X. Ukierunkowany rozwój i dobudówki
Teraz na podstawie wygenerowanych przez grę warunków rozwijaj dostępne dla siebie gałęzie przemysłu i rolnictwo. Pojedynczo, sukcesywnie, tak, by zbliżać się do różnorodności wymaganej przy Parcelach mieszkalnych drugiego poziomu.
Za pierwsze wpływy z handlu dla Zamożności wykup 6-8 Dobudówek dla Parceli z dużą działką na Dobudówkę, koncentrując się na kurnikach i uprawie warzyw.
Parcele mieszkalne
W tej sekcji poradnika do Manor Lords rozłożymy na czynniki pierwsze wszelkie mechanizmy związane z mieszkalnictwem. By zagwarantować mieszkańcom odpowiednie warunki, musisz wytyczyć dla nich Parcele mieszkalne, na których wybudują dla siebie dom.
Co ważne, raz wytyczonej i zaakceptowanej Parceli nie możesz później modyfikować. Dlatego istotne jest, żebyś już na wstępie przewidział potencjalne potrzeby i zastosowania konkretnych domostw. Oczywiście w każdej chwili możesz rozebrać dom i wytyczyć Parcelę na nowo. W procesie odzyskasz zasoby, które możesz ponownie zagospodarować, ale czasowo wyłączy to rodzinę z jej aktualnych obowiązków, a dodatkowo odwiedzie budowlańców od innych zajęć.
Rodzaje Parceli
W Manor Lords dostępne są aktualnie trzy różne warianty Parceli mieszkalnych, które wynikają z wytyczonego przez ciebie kształtu i wielkości działki.
Parcela bez dobudówki – zajmuje najmniej miejsca, przez co łatwo wkomponować ją w już istniejącą zabudowę, by przygotować mieszkania w okolicy targu. Na maksymalnym, trzecim poziomie rozwoju Parceli zamieszkają tam maksymalnie dwie rodziny. Ich moce przerobowe powinieneś wykorzystać na początkowych etapach łańcuchów produkcyjnych – wycinka drzew, górnictwo czy zdobywaniu pożywienia.
Parcela z dobudówką – dla tego typu działki z zasady potrzeba dużo więcej miejsca. Przestrzeń przeznaczona na same mieszkania nie różni się szczególnie od tej, którą zajmie poprzedni typ Parceli. Większą różnicę zrobi sama Dobudówka, która, w zależności od późniejszych zastosowań, powinna być różnych rozmiarów. O tym za chwilę.
Parcela podwójna z dobudówką – ostatni i dosyć specyficzny typ Parceli pozwala połączyć jedną dobudówką z potencjalnie dwoma budynkami mieszkalnymi. Typ specyficzny i takie też zastosowania, bo przy decyzji o rozszerzeniu zabudowy na maksymalnym, trzecim poziomie pomieści maksymalnie cztery rodziny. Wtedy też pojawią się konkretne korzyści dla obsługi dobudówki.
Głownie dlatego, że zwykła Parcela z dobudówką, przy maksymalnym poziomie rozwoju mieści dwie rodziny. Niezależnie od tego, jaką dobudówkę wybierzesz, w tej konfiguracji będzie pracowała przy niej tylko jedna z dwóch rodzin. Parcela podwójna na trzecim poziomie oddeleguje do dobudówki dwie z czterech rodzin. Dlatego powinieneś poświęcić ją dla najdroższych i bazujących na wysokiej wydajności dobudówek. Jak np. Browar czy Płatnerza.
Rozmiar dobudówki a zastosowanie
Obecnie tylko dwie dostępne w Manor Lords dobudówki uzależniają wydajność od rozmiaru działki – te dedykowane warzywom i owocom. W każdym innym przypadku możesz zarezerwować absolutnie minimalną przestrzeń na dobudówkę i wciąż osiągać takie same korzyści.
Ma to szczególne znaczenie w kontekście handlu wewnętrznego. Jeśli w okolicach targu wytyczysz Parcele z dużymi działkami na dobudówki, to kolejne Parcele mieszkalne będą coraz dalej i dalej od targu. W dłuższej perspektywie oznacza to, że mieszkańcy odległych Parceli nie będą mieli dostępu do pełnego zakresu dóbr, gdyż te wykupią mieszkańcy Parceli w okolicach targu.
Dlatego staraj się nie „zużywać” miejsca w okolicach targu, jeśli nie jest to konieczne. Głownie po to, by w późniejszych etapach uniknąć problemów z dostępem do niezbędnego do poprawnego funkcjonowania Opału dla Parceli, które np. wytwarzają kluczowe do rozwoju Piwo lub zaopatrzenie dla wojaczki.
Poradnik do Manor Lords jest jeszcze w budowie.
Jeśli znalazłeś tu przydatną wiedzę, to koniecznie podziel się z nią z przyjaciółmi. Możesz też nas wesprzeć i polubić nasz profil na Facebooku. Z góry dziękujemy i zapraszamy do kolejnych publikacji.